Koud in een ballon?


Koudheidsangst?

Velen van u denken dat het koud is in een ballon. Dit klopt niet. Het is goed toeven in een ballon. Zelfs meer dan goed. U heeft centrale verwarming recht boven uw hoofd. Daarom raden wij u sterk aan een pet of een hoofddeksel mee te nemen tijdens uw ballonvaart, vooral als u lang bent.  

Enkele wetenschappelijke feiten zullen u zeker helpen het fenomeen te begrijpen.

De troposfeer strekt zich uit van 0 tot 11 km. De temperatuur neemt lineair af met 6,5°C per km, zodat de temperatuur aan de tropopause  -56,5°C is. Luchtballonnen vliegen meestal op een hoogte van 450 meter boven de grond. De temperatuur verschilt pas significant vanaf 700 meter.

  • De druk neemt af als u stijgt. Hoe hoger u bent, hoe minder lucht er is. Hoe lichter het is, hoe lager de druk.
  • Een gas koelt af wanneer de druk ervan afneemt. Dat is bijna altijd zo. Dat geldt tenminste voor een kooldioxideblusser.
  • Wanneer de klep wordt geopend, koelt het gas, dat aanvankelijk onder druk staat bij kamertemperatuur, door uitzetting af tot het punt waarop het stolt tot droogijs.

Om de afkoeling van de atmosfeer in vergelijking met de hoogte te begrijpen, moeten we deze als een dynamisch systeem beschouwen, waarbij de lucht wordt verwarmd bij contact met de grond. Het zet uit, de dichtheid neemt af en het stijgt. Daarbij koelt het af, omdat de druk afneemt wanneer het stijgt. Dit model klopt en wanneer het wordt berekend, geeft het de juiste orde van grootte voor de afkoeling (6° per km). Dit geldt alleen in de lagere atmosfeer, waar deze circulatie normaal gesproken plaatsvindt. Het tegenovergestelde verschijnsel kan zich ook voordoen, wanneer de koude aarde de lucht die ermee in contact komt afkoelt. Deze laag koude lucht heeft niet de neiging om op te stijgen omdat de lucht erboven warmer en dus minder dicht is. Hij blijft dus stilstaan en vangt alle misselijkmakende en giftige lucht op die hij uitstoot. Het is het temperatuurinversie-effect dat smog veroorzaakt.

Wanneer u hoog genoeg gaat, stopt de afkoeling, en zijn de verste uithoeken van de atmosfeer zelfs behoorlijk heet: zo rond de 400° op 200 km hoogte. En daar is het inderdaad de opwarming door de zon die zich laat voelen...